ေမး။ ။ အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္ ေမးခ်င္တာေလး တခုနွစ္ခု ေမးေလ်ာက္ခြင့္ျပဳပါဘုရား။ ရပာန္းအသစ္ျပဳဖို႔ လူစင္စစ္ျဖစ္ရျခင္း နပုန္းပု႑ဋ္ (ဂ်ီပုန္း၊အေျခာက္၊ျဖတ္ေဖာက္ခ်ဳပ္) မျဖစ္ရျခင္း၊ ေၾကြးျမီကင္းရျခင္း စသည္တို႔ ေတြ႔ရပါ၏ဘုရား။ အကယ္၍ လိမ္လည္ျပီး ထြက္ဆိုခ့ဲေသာ္ အစဦးတည္းက ရပာန္းမပာုတ္ ရပာန္းအရာအထမေျမာက္ ျဖစ္ေပမည္ပာု နာၾကားဖူးပါသည္။ လက္ရွိတြင္ လူမပာုတ္ေသာ နဂါးစသည္တို႔မွ လူပာန္ဖန္တီး၍ ရပာန္းျပဳလာသည္ကို တပည့္ေတာ္တို႔ ဉာဏ္မမီွ၍ မျမင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ယိုးဒယားတြင္ အေျခာက္မ်ား ဒုလႅဘရပာန္းခံသင့္မခံသင့္ ေမးခြန္းမ်ားေပၚထြက္ေနပါသည္။ အခ်ိဳ႕လည္းခြင့္ျပဳသင့္သည္ အခ်ိဳ႕လည္း ထိုသူတို႔မွာ ေယာကၤ်ားအျဖစ္မွ ေလ်ာက်ခ့ဲျပီျဖစ္၍ ရပာန္းအျဖစ္ မရနိုင္ပာုဆိုၾကပါသည္။ ေနာက္ဆုံးအခ်က္အေနျဖင့္ ေၾကြးျမီတင္ျခင္း ကိစၥေမးလိုပါသည္။ တဦးျခင္းအေန ျဖင့္တင္ရိွေသာ ေၾကြးတင္ရိွသူသည္ အကယ္၍ ေၾကြးမရိွပါပာု ျမြက္ဆိုဝန္ခံျပီး ဒုလႅဘရပာန္းခံပါက သူ၏ရပာန္းျဖစ္မႈ မည္သို႔ျဖစ္ပါမည္နည္း။ တနိုင္ငံလံုး နိုင္ငံေတာ္ေၾကြး သန္းတေထာင္ရိွေနပါက နိုင္ငံသားတဦးျခင္း၌လည္း ေၾကြးျမီတင္ရိွေနသည္သာျဖစ္၍ တဦးျခင္းပါစင္နယ္အေၾကြးကင္းေသာ္ လည္း ထိုသူ၌ အျခားေသာ တနိုင္ငံတခုခုသို႔ ေၾကြးတင္ေနသည္သာ ျဖစ္ေနပါသည္။ အကယ္၍ ထိုတဦး တေယာက္က ငါ့၌ေၾကြးမရိွ ေၾကြးကင္း၏ ဆိုျငားအ့ံ၊ လိမ္လည္ရာသို႔ေရာက္မေရာက္။ ေက်းဇူးတင္ပါ၏ ဘုရား။ ရိွခိုးဦးတင္ကန္ေတာ့ပါ၏ဘုရား။ အေသးစိတ္ကေလးေျဖေပးေတာ္မူပါဘုရား။
ေျဖ။ ။ ပထမဦးဆံုး ပ႑ဳက္ကိစၥနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး အမ်ားနားလည္ေအာင္ ဦးဇင္းေလ့လာထားသမွ် ေျဖေပးပါမယ္။
ဘိကၡေ၀-ရဟန္းတုိ႔၊ အနုပသမၸေႏၷာ-ဘုရားသာသနာထြန္းခုိက္ခါ၀ယ္ သိကၡာရြက္ထမ္း ရဟန္းမျဖစ္ထုိက္ ေသာ၊ ပ႑ေကာ-ပ႑ဳက္ကုိ၊ န ဥပသမၸာေဒတေဗၺာ-ရဟန္းခံ၍ မေပးအပ္၊ ဥပသမၸေႏၷာ-ရဟန္းခံ၍ေပးၿပီး ေသာ ပ႑ဳက္ကုိ။ နာေသတေဗၺာ-ရဟန္းသြင္ဇာတ္ ဖ်က္ဆီးအပ္၏လုိ႔ ျမတ္ဗုဒၶက မဟာ၀ါပါဠိေတာ္ စာမ်က္ႏွာ(၁၀၇)မွာ မိန္႔ေတာ္မူထားတာ ရွိပါတယ္။
ပ႑ဳက္မ်ားနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္က ဘယ္လုိအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ရဟန္းျပဳခြင့္ကုိ တားျမစ္ခဲ့ရသလဲဆုိတာကုိ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ပ႑ဳက္မ်ားဟာ သံဃာအျဖစ္၀င္ေရာက္၍ အျခားေသာသံဃာတို႔နဲ႔ မသင့္ေလ်ာ္ေသာ ေနထိုင္မႈတုိ႔ျပဳလုပ္ၾကတဲ့အခါ အျခားေသာတိတၳိဂိုဏ္း၀င္မ်ားက သံဃာရတနာအား ပုတ္ခက္ေျပာဆိုျခင္းမ်ား ျပဳလာၾကပါတယ္။ အဲဒီအခါ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားက ျမတ္ဗုဒၶအားေလ်ွာက္ထားၾကတဲ့အတြက္ ရဟန္းျပဳရာတြင္ ေယာက်္ားစစ္စစ္မ်ားသာ စီရင္ေပးရန္ မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶဟာ လူသားအားလံုးအေပၚ ကရုဏာထားတဲ့အျပင္ ေယာက်္ား၊ မိန္းမ၊ အမ်ိဳးျမတ္၊ အမ်ိဳးနိမ့္ေတြ မခြဲျခားခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပ႑ဳက္ဆုိရာတြင္လည္း ဘယ္လုိပ႑ဳက္မ်ားကုိ ရဟန္းခံမေပးနဲ႔ ဘယ္လုိပ႑ဳက္ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ရဟန္းခံေပးႏုိင္တယ္ဆုိၿပီး ျခြင္းခ်က္အေနနဲ႔ ကရုဏာထားခြင့္ျပဳခဲ့တာကုိ ကခၤါ၀ိတရဏီအ႒ကထာ စာမ်က္ႏွာနွာ-၁၀၄၊ ပါရာဇိကက႑ ပထမပါရာဇိက၀ဏၰနာ ဒုပုဒ္ေရ(၄)တြင္ 'ပ႑ကာဒေယာ ၀ဇၨနီွယပုဂၢလ ကထာယံ ၀ုတၱာ၊ ေတသု အာသိတၱပ႑ကဥၥ ဥသူယပ႑ကဥၥ ဌပတြာ ဩပကၠမိကပ႑ေကာ နပံုသကပ႑ေကာ ပ႑ကဘာ၀ပေကၡဌိေတာ ပကၡပ႑ေကာ စ ဣဓ အဓိေပၸေတာလုိ႔ ဖြင့္ဆုိထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
အဲဒီအ႒ကထာ စကားရပ္မ်ားအဆုိအရဆုိ "ပ႑ဳက္အစရွိတဲ့ အျပစ္နွင္တကြျဖစ္ေသာ ရဟန္းအျဖစ္မရထိုက္ေသာ အဘဗၺပုဂၢဳိလ္ (၁၁)ေယာက္တုိ႔တြင္ အာသိတၱကပ႑ဳက္၊ ဥသူယပ႑ဳက္ တို႔သည္ရဟန္းျပဳေကာင္း၏။ ဩပကၠမိကပ႑ဳက္၊ နပံုသကပ႑ဳက္တို႔သည္ကား လံုး၀ရဟန္းမျပဳေကာင္း၊ ပကၡပ႑ဳက္သည္ကား ပ႑ဳက္ပကၡလြန္ရာအခါ၌ ရဟန္းျပဳေကာင္း၍ ပ႑ဳက္ပကၡ၌တည္ရာ၌ ရဟန္းမျပဳေကာင္း"ဟု မိန္႔ဆုိထားတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါဟာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ မဟာကရုဏာရွင္ျဖစ္တယ္ ဆုိတာကုိ ေပၚလြင္ေစတဲ့အခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပ႑ဳက္မ်ားကုိ ရဟန္းမျပဳေပးရလုိ႔ဆုိထားေပးမဲ့ ဒီလုိေလးေတာ့ ျခြင္းခ်က္ေပးထားလုိက္တာဟာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ေစတနာနဲ႔ဉာဏ္အေျမွာ္အျမင္ေတြပါ။
ဒီေနရာမွာ ပ႑ဳက္အမ်ိဳးအစားမ်ားကုိ ေသခ်ာက်နစြာ သိရွိၾကရန္အတြက္ ပ႑ဳက္(၆)မ်ိဳးကုိ အနည္းငယ္ ရွင္းျပေပးပါဦးမယ္။ စာဖတ္သူမ်ား ဗဟုသုတရေအာင္ ဦးဇင္းက ေရးသားေပးမွာျဖစ္လုိ႔ ရုိင္းတဲ့ စကားမ်ားျဖစ္ရင္ နားလည္ေပးၾကေပါ့ေလ။
(၁) အာသိတၱကပ႑ဳတ္-ေယာက်္ားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပေလြထည့္ၿပီး ေသြးသားထည့္မွ ရာဂၿငိမ္းသူ။
(၂) ဥသူယပ႑ဳတ္-သူတစ္ပါးေမထုန္္ျပဳတာကို ၾကည့္ၿပီး ျငဴစူမွရာဂၿငိမ္းသူ။
(၃) ၾသပကၠမိကပ႑ဳတ္-ေ၀ွးေစ့ထုတ္ထားသူ။ (နတ္ကြပ္၊ ေမြးရာပါစသည္တုိ႔လည္း ပါသလုိ တရုတ္ကား ေတြထဲက ကုန္းကုန္းေတြလည္း ပါတယ္။)
(၄)ပကၡပ႑ဳတ္-လဆုတ္ပကၡတြင္ ရာဂေလာင္ကၽြမ္းၿပီး လဆန္းပကၡတြင္ ရာဂၿငိမ္းသူ။ (ေယာက်္ားျဖစ္ခ်ိန္ ျဖစ္ၿပီး မိန္းမပံုစံေျပာင္းခ်ိန္ ေျပာင္းသြားတဲ့လူေတြ)
(၅)နပံုးပ႑ဳတ္(နပံုသကပ႑ဳက္)-ေယာက်ာ္းဟာေရာ မိန္းမဟာေရာ မရွိတဲ့သူ။
(၆) ဥဘေတာဗ်ဥ္း= ေယာက်္ား၊ မိန္းမလိင္အဂၤါနွစ္ခုပါသူ။
အထက္မွာေဖာ္ျပထာားခဲ့တဲ့ အ႒ကထာဆရာတုိ႔ရဲ႕ စကားအရ အာသိတၱက ပ႑ဳတ္၊ ဥသူယပ႑ဳတ္မ်ား သာ ရဟန္းျပဳႏုိင္ၾကၿပီး ၾသပကၠမိကပ႑ဳတ္တို႔မွာမူ ေယာက်္ားလုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳစရာ ေပ်ာက္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေယာက်္ား စင္စစ္ဟုမဆိုႏုိင္ေပ၊။ နပံုးပ႑ဳတ္(နပံုသကပ႑ဳက္)တို႔မွာမူ လိင္အဂါၤ သတ္မွတ္နိုင္မႈမရွိနုိင္သလုိ ဥဘေတာဗ်ဥ္းမွာမူ လိင္အဂါၤ(၂)ခုလံုးပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ ဘာကုိသတ္မွတ္ရ မွန္း မသိျဖစ္ေနပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ရဟန္းျပဳပါက ဘိကၡဴနီမေလာ ရဟန္းေလာဟု ေမးစရာျဖစ္ေနပါလိမ့္ မယ္။
ဒါေၾကာင့္ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့အေျခအေန၊ သူမ်ားကဲ့ရဲ႕စရာျဖစ္မဲ့လူေတြကုိ ရဟန္းျပဳခြင့္မေပးဘဲ ျဖစ္ႏုိင္သမွ်ကုိ ေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶက မဟာကရုဏာရွင္ပီပီ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆုိ ပ႑ဳက္ကိစၥမ်ားနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ရွင္းေလာက္မယ္၊ ဗဟုသုတရေလာက္ၿပီထင္တာမုိ႔ ဒီမွာပဲ အဆံုးသတ္ပါရေစ။
တစ္ခါ အေၾကြးကိစၥနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ေျဖေပးရမယ္ဆုိရင္ ျမတ္ဗုဒၶလက္ထက္ အေၾကြးရွိတဲ့လူတစ္ေယာက္ ဟာ အေၾကြးရွင္ထံမွလြတ္ရာလြတ္ေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားထံသြားၿပီး ရဟန္းျပဳခြင့္ ေတာင္းခဲ့ပါ တယ္။ ဒါနဲ႔ ရဟန္းေတာ္မ်ားကလည္း သာသနာ့ေဘာင္မွာ တကယ္ကုိ တရားရေအာင္ျပဳလုပ္ခ်င္သူလုိ႔ မွတ္ထင္ၿပီးသကာလ ရဟန္းျပဳေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ တစ္ေန႔မွာ အေၾကြးရွိတဲ့ရဟန္းကုိ အေၾကြးရွင္မ်ား က ဖမ္းဆီးမယ္၊ ရုိက္ပုတ္မယ္လုပ္တဲ့အခါ က်န္တဲ့ရဟန္းေတာ္မ်ားက ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးဟာ သာသနာ့ေဘာင္က ရဟန္းေတာ္ေတြကုိ ေဘးမျပဳရလုိ႔ အမိန္႔ထုတ္ထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္တုိ႔ ဒီရဟန္း ကုိ ဖမ္းလည္းမရ၊ ရုိက္ပုတ္လုိ႔လည္း မရဟု မိန္႔ေတာ္မူၾကပါတယ္။
အဲဒီအခါ လူမ်ားက ဘာျဖစ္လုိ႔ အေၾကြးရွိတဲ့လူကုိ ရဟန္းေတာ္မ်ားက ရဟန္းျပဳေပးၾကတာလဲလုိ႔ ကဲ့ရဲ႕စကားမ်ားေျပာဆုိလာၾကပါတယ္။ ဒါကုိ ျမတ္ဗုဒၶၾကားေတာ္မူတဲ့အခါ လူမ်ားကဲ့ရဲ႕စရာျဖစ္တဲ့ အေၾကြးရွိတဲ့လူကုိ ရဟန္းျပဳမေပးရ။ ျပဳေပးလွ်င္ ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္ေစဆုိၿပီး ဘိကၡေ၀-ရဟန္းတုိ႔၊ ဣဏာယိေကာ-သူတစ္ပါးေၾကြးၿပီတင္ရွိေသာသူကုိ၊ နပဗၺာေဇတေဗၺာ-သာသနာ့ေဘာင္၀န္ထမ္း ရွင္ရဟန္း ျပဳ၍ မေပးအပ္လုိ႔ ျမတ္ဗုဒၶက မဟာ၀ါပါဠိေတာ္ စာမ်က္ႏွာ(၁၀၄)မွာ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တာကုိ ေထာက္ဆၾကည့္ မယ္ဆုိရင္ မိမိကုိယ္တုိင္ ေခ်းငွားထားတဲ့ အေၾကြးကုိသာ ဆုိလုိရာေရာက္ၿပီး မိမိကုိယ္တုိင္ ေခ်းငွား မထားတဲ့ ႏုိင္ငံနဲ႔ဆုိင္တဲ့ အေၾကြးမ်ားကုိ မဆုိလုိေၾကာင္း သိသာထင္းရွားေနပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ မိမိကုိယ္တုိင္ဆပ္စရာရွိတဲ့ လူမ်ားက လုိက္လံဖမ္းဆီး သတ္ပုတ္ခ်င္ေလာက္ေအာင္ အေၾကြးေတြရွိေနသူမ်ားကုိသာ ျမတ္ဗုဒၶက ရဟန္းျပဳမေပးရလုိ႔ လူအမ်ားရဲ႕ ကဲ့ရဲ႕စရာေဘးကေနလြတ္ ေအာင္ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တာမုိ႔ ဒီေလာက္ဆုိ နားလည္သေဘာေပါက္ရွင္းလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။
စာဖတ္ပရိတ္သတ္အားလံုး ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ပါးခ်မ္းသာၿပီး ဗဟုသုတမ်ားတုိးပြားကာ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းပန္းတုိင္းကုိ လ်င္ျမန္စြာေရာက္ေအာင္ အားထုတ္ႏုိင္ပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳလ်က္…..။