လူတို႔ရဲ႕သီလမ်ား

အေမး။ ။အရွင္ဘုရား…ရွစ္ပါးသီလအဓိပၸါယ္ကို သိခ်င္ပါတယ္ဘုရား။ ၿပီးေတာ့ငါးပါးသီလမွာ ကာေမသုမိစၦာစာရလို႔ပါၿပီး၊ ရွစ္ပါးသီလက်ေတာ့ ကာေမသုသိကၡာပုဒ္ေနရာမွာ အျဗဟၼစရိယလို႔ ပါေနပါတယ္၊ ဒီသိကၡပုဒ္ႏွစ္ခုမတူပံုကို သိခ်င္ပါတယ္ဘုရား။ ကိုးပါးသီလကိုလဲ သိခ်င္ပါတယ္ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။

သိန္းသိန္းျမင့္

မႏၱေလးၿမိဳ႕





အေျဖ။ ။ လူတို႔အတြက္ေစာင့္ထိန္းသင့္တဲ့ ကိုယ္က်င့္တရားအေၾကာင္းကို စံုစံုေစ့ေစ့သိသင့္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕က သီလသာေစာင့္ထိန္းၾကတယ္ သီလအေၾကာင္း ေသေသခ်ာခ်ာမသိၾကဘူး။ ပထမဦးစြာ ငါးပါးသီလကို ေျပာပါ့မယ္။



ငါးပါးသီလ

ပါဏာတိပါတ = သူတစ္ပါးအသက္သတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။

လူ႔ရဲ႕အသက္သာမဟုတ္ မိမိမွတစ္ပါး အျခားအသက္ရွိသတၱ၀ါဟူသမွ်ကို သူတစ္ပါးအသက္လုိ႔ ဆိုလိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသက္ရွိသတၱ၀ါမွန္ရင္ တိရစၦာန္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ၾကမ္းပိုး၊ သန္းဥ၊ ခရု၊ ေယာက္သြား၊ ကၽြဲ၊ ႏြား စတဲ့သက္ရွိသတၱ၀ါမွန္သမွ် မသတ္ရပါ။



အဒိႏၷာဒါနာ = သူတစ္ပါးမေပးေသာဥစၥာကို ခုိးယူျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။

ဒီသိကၡာပုဒ္မွ သူတစ္ပါးဆိုရာမွာ မိမိမွတစ္ပါး လူ၊နတ္၊တိရစၦာန္ဟူသမွ်ကို သူတစ္ပါးလို႔မွတ္ရပါမယ္။ သူတစ္ပါးဥစၥာကို ခိုးယူျခင္း။ဓားျပတုိက္ယူ ျခင္း။ညာျဖန္းလွည့္ပတ္ယူျခင္း။ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ရာမွာ တင္းေတာင္း ခ်ိန္ခြင္ အေလးခုိးတာေတြ၊ ေရာင္းကုန္တုိးေအာင္ ေရထိုးျခင္းစတဲ့ မရိုးသားမႈမွန္သမွ်ကို အဒိႏၷာဒါနခ်ည္း မွန္ရပါမယ္။



အျဗဟၼစရိယာ = မျမတ္တဲ့ေမထုန္အက်င့္မွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။

ေမထုန္အက်င့္နဲ႔စပ္ၿပီး ေမထုန္ဆိုတဲ့ျမန္မာစကားကို ပါဠိလို ‘ေမထုန’ အခ်င္းခ်င္းကိစၥ လို႔အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ မိန္းမေယာကၤ်ားႏွစ္သား ေပ်ာ္ပါး ေပါင္သင္း ဆက္ဆံျခင္း မျမတ္တဲ့ေမထုန္အက်င့္လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီသိကၡာပုဒ္က မျမတ္တဲ့ေမထုန္အက်င့္မွ လံုး၀ ေရွာင္ၾကဥ္ရပါတယ္။



မုသာ၀ါဒ = မဟုတ္မမွန္တဲ့စကားျဖင့္လိမ္လည္လွည့္ပတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။

မဟုတ္မမွန္တဲ့စကားဆိုတာက ႏႈတ္နဲ႔ျဖစ္ေစ၊ စာေရးလို႔ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္လက္စတာေတြကို လႈပ္ျပလုိ႔ျဖစ္ေစ၊ လိမ္သမွ် ညာျဖန္းသမွ်ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီသိကၡာပုဒ္နဲ႔စပ္လို႔ သူတစ္ပါးအက်ဳိး ပ်က္သြားေအာင္ လိမ္ျခင္းမုသားေျပာျခင္းမ်ဳိးသာ အပါယ္ေရာက္ေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ဥစၥာမေပးလိုတဲ့အတြက္ လိမ္လည္တဲ့မုသားမ်ဳိး၊ ျပက္ရယ္ေျပာင္ေလွာင္တဲ့မုသားမ်ဳိး။ သူတစ္ပါးအက်ဳိးစီးပြားကို မပ်က္ေစဘဲ မိမိအျပစ္လြတ္ေအာင္လိမ္ရတဲ့ မုသားမ်ဳိး။ မိဘမ်ားက သားသမီးမ်ား ရုပ္ရွင္ပြဲစတာေတြသြားတဲ့အခါ အျပစ္ျဖစ္မွာကို ျမင္တဲ့အတြက္ မသြားခ်င္ေအာင္လွည့္ပတ္ေျပာဆိုရတဲ့ မုသားမ်ဳိးေတြဟာ ေျပာေလာက္ေအာင္ အျပစ္မႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့ သိကၡာပုဒ္ေတာ့ ပ်က္ဖြယ္ရိွပါတယ္။



သုရာေမရယမဇၨပၸမာဒ႒ာနာ =မူးယစ္ေစတတ္၊ေမ့ေလ်ာ့ေစတတ္ေသာ ေသရည္အရက္ေသာက္ျခင္း မွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။

ဒီသိကၡာပုဒ္မွာ သုရာ+ေမရယနဲ႔စပ္လို႔ မူးယစ္ေစတတ္တဲ့အရာမ်ားနဲ႔ စီရင္ထားတဲ့ ထန္းရည္၊ ေပရည္၊ ဓနိရည္စတာကို (သုရာ) ေသရည္လို႔ေခၚပါတယ္။ မူးယစ္ေအာင္ စီရင္ရတဲ့ ပန္းပြင့္ရည္ ၊စပ်စ္ရည္စတာေတြကို (ေမရယ)အရက္လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ယခုကာလသံုးစြဲေနၾကတဲ့ ကေဇာ္၊ ဘိန္း၊ ကုတ္ကင္း၊ေဆးေျခာက္ မာဖီးယားစတာေတြကို ဒီသိကၡာပုဒ္အရ ယူရပါမယ္။



၀ိကာလေဘာဇန= ေန႔လြဲတဲ့အခါ စားျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏

ေနလြဲဆိုတာက မြန္းတည့္(၁၂)နာရီမွ နံနက္အရုဏ္တက္တဲ့အခ်ိန္အထိ ေနလြဲအခါလို႔ ဆုိပါတယ္။ ထိုေနလြဲ အခ်ိန္အတြင္း အေဖ်ာ္ရည္၊ေဆး၊စတုမဓုမွအပ ဟင္း၊ထမင္း၊ဟင္းလ်ာ၊ကြမ္း၊ေဆး၊ လက္ဖက္၊သစ္သီးဟူသမွ် မစားရေတာ့ပါ။ ထမင္းဟင္း သေရစာခ်က္လို႔ရတဲ့ သစ္သီးသစ္ရြက္မ်ားကိုစားရင္ ဒီသိကၡာပုဒ္ပ်က္ပါတယ္။ အေၾကာင္းမရွိဘဲ ေဖ်ာ္ရည္၊ စတုမဓု၊ ထန္းလ်က္၊ သၾကား၊ ခ်င္းသုပ္၊ကြမ္း၊ေဆးစတာေတြကို စားရင္ ဒီ၀ိကာလသိကၡာပုဒ္ညိႈးပါတယ္။ လံုးလံုးပ်က္သြားတာေတာ့မဟုတ္ပါ။ သစ္ပင္ညိႈးရင္ အသီးနည္းသလို ဥပုသ္ညိႈးရင္ အက်ဳိးရနည္း တတ္ပါတယ္။



နစၥ ဂီတ ၀ါဒိတ ၀ိသူက ဒႆန =အကုသိုလ္မ်ားေၾကာင္းမေကာင္းမႈျဖစ္တဲ့ ကျခင္း သီခ်င္းဆိုျခင္း၊ တီးမႈတ္ျခင္း၊ ဘုရားအဆံုးမေတာ္နဲ႔ဆန္႔က်င္ ဘက္ျဖစ္တဲ့ ၾကည့္ရႈနားေထာင္ျခင္းေတြမွာ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။ ဒီသိကၡာပုဒ္မွာ တမင္ၾကည့္တာမဟုတ္ဘဲ အလုပ္ကိစၥနဲ႔သြားရင္းလာရင္း ေတြ႔ျမင္မယ္၊ ၾကားမိမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သီလမပ်က္ပါ။ ဒါေပမဲ့တမင္တကာ မျမင္တာကို ျမင္ေအာင္ လွည့္ၾကည့္တာကေတာ့ သိကၡာပုဒ္ပ်က္ပါတယ္။



မာလာ ဂႏၶ ၀ိေလပန ဓရဏ မ႑န ၀ိဘူသန႒ာနာ =အကုသိုလ္ျဖစ္ေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ပန္းပန္ျခင္း၊ နံသာပ်စ္တုိ႔နဲ႔ နိမ့္ရာအရပ္မွာ ဖို႔သိပ္ျခင္း၊ နံသာရည္-နံ႔သာမႈန္႔တို႔ကို လိမ္းက်ံျခယ္လွယ္ျခင္းတို႔ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။

ဒီနံ႔သာစတာေတြ လိမ္းက်ံရာမွာ အနာေရာဂါရွိလို႔ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္အနံ႔မေကာင္းလို႔ျဖစ္ေစ၊ ေရာဂါနဲ႔ကိုယ္အနံ႔တုိ႔ကုိ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔သံုးေကာင္းပါတယ္။ ေရေမႊး၊ဆပ္ျပာစတာေတြလဲ ထိုနည္းတူပါပဲ။ အေၾကာင္းမရွိဘဲ လိမ္းက်ံရင္ေတာ့ ဒီသိကၡာပုဒ္ပ်က္ပါတယ္။



ဥစၥာသယန မဟာသယန = ျမင့္တဲ့ေနရာ ျမတ္တဲ့ေနရာမွာ အိပ္ျခင္း ေနထုိင္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။

ျမင့္တဲ့ေနရာဆိုတာက တစ္ေတာင့္ထြာထက္ရွည္တဲ့ ခုတင္ကုလားထိုင္ ထုိင္ခံုမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ျမတ္တဲ့ေနရာ ဆုိတာက လက္ေလးသစ္မကအေမြြးရွည္တဲ့ သားေမြးအခင္း၊ ျခေသၤ့၊က်ားစတဲ့အရုပ္မ်ားနဲ႔ ခမ္းနားဆန္းၾကယ္ေအာင္စီမံထားတဲ့ သားေမြးအခင္း၊ ေရႊခ်ည္ ေငြ ခ်ည္တို႔နဲ႔ခ်ဴပ္လုပ္ထားတဲ့ ပိုးအခင္းမ်ား လဲ၀ါဂြမ္းသြတ္ထားတဲ့ေမြ႔ရာမ်ားျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ရုိးရိုးသာမန္ပိုးအခင္း၊ အုန္းဆံသြတ္ထားတဲ့ေမြ႕ရာ မ်ားကိုေတာ့ သံုးေကာင္းပါတယ္။ ဒီမွာပဲ ရွစ္ပါးသီလအေၾကာင္း ခဏရပ္ၾကစုိ႔ရဲ႕။



ေနာက္တစ္ခု ကာေမသုမိစၦာစာရနဲ႔ အျဗဟၼစရိယသိကၡာပုဒ္ႏွစ္ခုရဲ႕ ျခားနားခ်က္ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္

ကာေမသုမိစၦာစာရသိကၡာပုဒ္အရ မိမိကာမပိုင္ လင္ေယာကၤ်ား၊ ဇနီးမယားမွတစ္ပါး အျခား ေယာကၤ်ားမိန္းမတို႔ နဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံျခင္းကုိ မျပဳရတာပါ။ မိမိတို႔ဇနီးခင္ပြန္းအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းဖက္ဆက္ဆံလို႔ ရပါေသးတယ္။



အျဗဟၼစရိယသိကၡာပုဒ္ကေတာ့ အျခားတစ္ပါးျဖစ္တဲ့မိန္းမေယာကၤ်ားမ်ားကို မဆိုထားနဲ႔၊ မိမိတို႔ဇနီးခင္ပြန္း အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းသင္းဆက္ဆံ ျခင္းကိုေတာင္မွ လံုး၀မျပဳလုပ္ရ၊ ေမထုန္အမႈက လံုး၀ေရွာင္ၾကဥ္ရပါတယ္။ ဒါဟာ ကာေမသုမိစၦာစာရနဲ႔အျဗဟၼစရိယ သိကၡာပုဒ္ႏွစ္ခုရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ပါပဲ။



ကိုးပါးသီလ

ကိုးပါးသီလဆိုတာ အထက္ကဆိုခဲ့တဲ့ ရွစ္ပါးသီလအျပင္ ယထာဗလံ ေမတၱာသဟဂေတနေစတသာ သဗၺာ၀ႏၱံ ေလာကံ ဖရိတြာ ၀ိဟရာမိလို႔ တစ္ခုထပ္တုိးလိုက္ပါတယ္။ အဓိပၸါယ္က “စြမ္းႏိုင္သေလာက္ ေမတၱာ စိတ္ျဖင့္ သတၱ၀ါတို႔ရွိတဲ့ သတၱေလာကႀကီးကို ျဖန္႔ၿပီးေနပါ့မယ္”လို႔ ဆိုပါတယ္။ ယခုေခတ္ကာလ အမ်ားေစာင့္သံုးေနက်တဲ့ ရွစ္ပါးသီလဥပုသ္မွာ ေမတၱာကိုထည့္ရင္ ကိုးပါးျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါကိုပဲ န၀ဂၤဥပုသ္ လို႔ေခၚပါတယ္။ န၀ဂၤဥပုသ္ကို န၀ကအဂၤုတၳိဳရ္ပါဠိေတာ္မွာ တုိက္ရိုက္လာပါတယ္။ ဥပုသ္သီလ မွာ ေမတၱာထည့္ထားရတဲ့အေၾကာင္းက ထိုေခတ္က ဥပုသ္သည္တို႔ရဲ႕ အလိုက်ေအာင္ ထည့္ရျခင္းျဖစ္ဟန္တူပါ တယ္။



အမွန္ေတာ့ ေမတၱာဟာ ပါဏာတိပါတစတဲ့သိကၡာပုဒ္တို႔လို သိကၡာပုဒ္တစ္ခုမဟုတ္ပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္ဆိုရင္ ရွစ္ပါးသီလဥပုသ္က တစ္ေန႔လံုးေရွာင္ၾကဥ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေမတၱာနဲ႔ေနမယ္လို႔ေစာင့္ထိန္းထားတဲ့သူ ဟာ ေမတၱာနဲ႔တစ္ေန႔လံုး မေနႏိူင္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေမတၱာဟာ သိကၡာပုဒ္မဟုတ္ပါ။ ေမတၱာအမြန္း တင္ၿပီး ေစာင့္သံုးတဲ့ဥပုသ္သီလဟာ ရိုးရိုးဥပုသ္ထက္ အက်ဳိးမ်ားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္လက္ထက္က န၀ဂၤဥပုသ္ကို ေစာင့္သံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ (ရတနာ့ဂုဏ္ရည္၊ မဟာဂႏၶရံုဆရာေတာ္)



ဦးေကာ၀ိဒ(ၿမိတ္) http://venkawwida.com/မွ