တစ္ခ်ိန္က တမၺပဏၰိဟု အမည္ရခဲ့ေသာ သီရိလကၤာကြၽန္းႏိုင္ငံငယ္ေလးသို႔ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ သာသနာထြန္းကားလာမည္ကို ႀကိဳတင္သိရွိေတာ္မူသည့္အတြက္ ျမတ္စြာဘုရားသက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္က သံုးႀကိမ္သံုးခါ ၾကြေရာက္ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္ဟု ဒီပဝံသ၊ မဟာဝံသစေသာ သီဟိုဠ္ရာဇဝင္မ်ားက ဆိုေလသည္။ ျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္စံၿပီးေနာက္ ဘီစီ(၃)ရာစုတြင္လည္း သီရိဓမၼာေသာကမင္း၏ေစလႊတ္မႈျဖင့္ သားေတာ္အရွင္ မဟာမဟိႏၵသည္လည္း သီဟိုဠ္ကြၽန္းသို႔ သာသနာျပဳၾကြေရာက္ေတာ္မူခဲ့ေၾကာင္း အေသာကေက်ာက္စာ၊ သမႏၱပါသာဒိကအ႒ကထာႏွင့္ ဝံသက်မ္းမ်ားအရ သိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၶသာသနာ့အဆုံးအမကို အေစာဆုံးလက္ခံရရွိေသာ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းႏိုင္ငံျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။ သို႔ရာတြင္ ရွည္ၾကာလွေသာ သမုိင္းကာလတစ္ေလွ်ာက္တြင္ သီရိလကၤာဗုဒၶသာသနာသည္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းျဖင့္ ဖြံ႕ထြားထြန္းကားလာသည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ အႏုရာဓပူရေခတ္၊ ေပါေလာန႐ုဝေခတ္၊ ကႏၵီေခတ္ အစရွိေသာ ေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ သူပုန္ရန္မ်ား၊ မင္းဆိုးမင္းညစ္တို႔၏ရန္မ်ား၊ ရဟန္းဆိုးတို႔၏ရန္မ်ား၊ အယူမတူသူတို႔၏ရန္မ်ား၊ တိုင္းတစ္ပါးသားတို႔၏ရန္မ်ားစသည္ျဖင့္ အတြင္းအျပင္ အႏၱရာယ္ ရန္စြယ္တို႔အၾကားမွ ခက္ခက္ခဲခဲ ထြန္းလင္းခဲ့ရေလသည္။ ဤသို႔ ပြင့္လင္းထြန္းကားခဲ့ေသာ သာသနာ့အသီးအပြင့္မ်ားစြာတြင္ တနဂၤေႏြ၊ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္း (Sunday Dhamma School)သည္လည္း သီရိလကၤာသာသနာ့သစ္ပင္ႀကီးတြင္ သစ္သီးတစ္လုံးအျဖစ္ အခက္အခဲမ်ားၾကားက ပါဝင္သီးပြင့္ခြင့္ရခဲ့ေလသည္။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံသည္ ႏွစ္ေပါင္းေလးရာေက်ာ္မွ် ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕တို႔၏လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္ခဲ့ရ၏။ ထိုအေတာအတြင္း ဗုဒၶသာသနာေရာင္ဝါမွာလည္း အလြန္ေမွးမွိန္ခဲ့ရ၏။ (၁၅ဝ၅)ခုႏွစ္တြင္ ေပၚတူဂီတို႔လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္၍ (၁၆၅၆)ခုႏွစ္တြင္ ဒတ္ခ်္တို႔၏ သိမ္းပိုက္ျခင္းကိုခံရသည္။ (၁၈၁၅)ခုႏွစ္မွ လြပ္လပ္ေရးရခ်ိန္ (၁၉၄၈)ခုႏွစ္အထိ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္တြင္ ရွိေနခဲ့သည္။ ဒတ္ခ်္တို႔ သိမ္းပိုက္သည္မွစ၍ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳမ်ား ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ အလုံးအရင္းႏွင့္ ဝင္ေရာက္လာကာ ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးကို ဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္ထားၾကေလသည္။ ထို႔ေနာက္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း (၂၁ဝဝ)ခန္႔၊ ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး လက္ထက္ကတည္းက ႏိုင္ငံေတာ္အားလပ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ Poy Day(ဥပုသ္ေန႔)ကို မ်က္ကြယ္ျပဳကာ တနဂၤေႏြေန႔ကို အားလပ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေလသည္။ ထိုမွ်မကေသး ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအေပၚတြင္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာကာ ကေလးငယ္မ်ားမွာလည္း ခရစ္ယာန္ ကက္သလစ္စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသို႔ မျဖစ္မေနတက္ေရာက္ရေလသည္။ ဤသို႔ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈမ်ားသည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဓမၼေက်ာင္းမ်ား ထြန္းကားတိုးတက္လာျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။ Sunday Schoolဟုဆိုလုိက္လွ်င္ ကမၻာအရပ္ရပ္၌ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးေက်ာင္းမ်ားကိုသာ လူသိမ်ားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ပင္ က်င္းပသည္မွန္ေသာ္လည္း အမ်ားသိ Sunday Schoolႏွင့္ ကြဲျပားမႈရွိေစရန္ Dhamma Schoolဟု ဗုဒၶဘာသာအတြက္ ပိုမိုထင္ရွားေသာ အမည္တစ္မ်ိဳးျဖင့္ ေခၚဆိုျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ (ဤေဆာင္းပါးတြင္မႈ အဆုိပါအမည္ႏွစ္မ်ိဳးကုိေပါင္း၍ Sunday Dhamma Schoolဟု ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲထားသည။္)
သီရိလကၤာႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၶသာသနာတြင္ ေထရဝါဒပိဋကတ္ကုိ ေပထက္အကၡရာတင္ရာတြင္ ပထမဆံုး၊ သာသနာ့အလံျဖစ္ေပၚဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ပထမဆံုး၊ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔ကုိ တစ္ကမၻာလံုးတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ျဖစ္သည့္ အားလပ္ရပ္အျဖစ္သတ္မွတ္ေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္း အဦးဆံုး၊ အ႒ကထာမ်ားကုိ မိမိကုိယ္ပုိင္ဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆုိရာတြင္လည္း အရင္ဦးဆံုး၊ သီဟုိဠ္ဘာသာမွ မဂဓ(ပါဠိ)ဘာသာကုိ ျပန္ဆုိရာတြင္လည္း အေျခခ်ရာေနရာ စသည္၊စသည္ျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာေလာကတြင္ ေလးစားေလာက္ဖြယ္ သမုိင္းေၾကာင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားေစရန္ အစအမြန္အုတ္ျမစ္ကို အခုိင္အမာ ခ်ခဲ့ၾကသူမ်ားမွာလည္း သီရိလကၤာသာသနာျပဳမ်ားပင္ျဖစ္ေလသည္။ ေထရဝါဒႏုိင္ငံမ်ားတြင္လည္း ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ားကဲ့သုိ႔ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းကုိ သင္ၾကားေပးေသာ ပထမဆံုးႏုိင္ငံသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံပင္ ျဖစ္ေနျပန္ပါသည္။
ထုိသုိ႔ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အဦးအစ အုတ္ျမစ္မ်ားခ်ခဲ့ေသာ တုိင္းျပည္တြင္ တိုင္းတစ္ပါးသား ကိုလိုနီတုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈသည္လည္း အျခားေသာေထရဝါဒတုိင္းျပည္မ်ားႏွင့္မတူ တစ္မူထူးျခားစြာ ရာစုႏွစ္ေလးခုေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ တုိင္းတစ္ပါးသားတုိ႔၏လက္ေအာက္ သုိ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက်ေရာက္ခဲ့ရေသာ္လည္း သီဟိုဠ္ျပည္သူတို႔၏ ဘာသာေရးအသိပညာမွာ တိမ္ေကာပေပ်ာက္သြားျခင္း မရွိခဲ့သည့္အျပင္ ပုိမုိ၍ခိုင္မာေနသကဲ့သုိ႔ပင္ ျဖစ္ေနပါသည္။ ထုိသုိ႔ ျဖစ္ေနရသည္မွာ ဤႏိုင္ငံတြင္ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔အား ဗဟုိျပဳၿပီး အသင္းအဖြဲ႕ကုိ ဗဟုိမျပဳေသာ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈ သင္တန္းမ်ားကုိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတုိင္းတြင္ Sunday Dhamma Schoolအျဖစ္ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိ တနဂၤေႏြဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမွာ အားရဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း မိမိတုိ႔ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ သင္တန္းသူသင္တန္းသား ဗုဒၶဘာသာ ရင္ေသြးကေလးမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေလ့ရွိၿပီး သင္တန္းမ်ားကုိ မနက္(၈)နာရီမွ (၁၂)နာရီအထိ သင္ၾကားေပးေလ့ရွိပါသည္။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းတြင္ သင္ၾကားေသာဘာသာရပ္မ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသာျဖစ္ၿပီး ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဆင္ဟာလဘာသာစကားျဖင့္ သင္ၾကားေပးသည္။ ဆင္ဟာလဘာသာစကားမတတ္ေသာ အခ်ိဳ႕ ဆင္ဟာလကျပား ကေလးငယ္မ်ား အတြက္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားျဖင့္ သင္ၾကားေပးၾကေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားလည္းရွိပါသည္။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ားအတြက္ သီရိလကၤာအစုိးရက ျပ႒ာန္းထားေသာစာအုပ္မ်ားမွာ (၁)တန္းမွ (၁ဝ)တန္းအထိ (၁)တန္းလွ်င္ တစ္အုပ္က်စီျဖင့္ (၁ဝ)အုပ္၊ (၁၁)တန္းႏွင့္ (၁၂)တန္းတုိ႔အတြက္ (၄)အုပ္စီျဖင့္ (၈)အုပ္ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရမွ တရားဝင္ျပ႒ာန္းထားေသာ စာအုပ္မ်ားတြင္ ပထမတန္းႏွင့္ စတုတၴတန္းအတြက္သာ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ရွိပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အတန္းစုံအတြက္ အျခားပုဂၢလိကစာေရးဆရာမ်ား အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားေသာစာအုပ္မ်ားမွာ မ်ားစြာရွိပါသည္။ ဤတနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းကုိ သီရိလကၤာသားတုိ႔က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ ပထမဆုံးသင္တန္းကုိ အေမရိကန္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ဟင္နရီ စတီးလ္ ေအာ္လေကာ့တ္ (Colonel Henry Steele Olcott)ဆုိသူက (၁၈၈၆)ခုႏွစ္၊ ေဂါလ္ၿမိဳ႕ ဝိဇယာနႏၵပရိေဝနစာသင္တိုက္ (Vijayananda Pirivena)တြင္ စတင္ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကားခဲ့သည္။ ပထမဦးဆုံး စာေမးပြဲက်င္းပေရးအဖြဲ႕ (Examination Syndicate)ကုိ ပထမဆုံး ဗုဒၶဘာသာေကာလိပ္ျဖစ္ေသာ အာနႏၵာေကာလိပ္၏ဥကၠ႒ Mr.C. W Leadbeaterက ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ထိုအဖြဲ႕တြင္ ထင္ရွားေသာဆရာေတာ္မ်ားမွာ Dodanduwe Piyaratanaႏွင့္ Koratota Sobitaတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
အေစာပုိင္းႏွစ္မ်ားတြင္ စာေမးပြဲမ်ားကုိ အစုိးရက ဦးေဆာင္က်င္းပေပးျခင္း မရွိေပ။ (၁၉၂ဝ-၂၁)ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ (၁၉၇ဝ)ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း(၅ဝ)တုိင္ YMBA အသင္းႀကီးက မိမိတုိ႔အသင္းသုိ႔ စာရင္းေပးသြင္း လာေသာ ေက်ာင္းမ်ားမွ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ က်င္းပေပးခဲ့သည္။ ထုိ (၁၉၂ဝ-၂၁)ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းေပါင္း(၂၇)ေက်ာင္း စာရင္းေပးသြင္းခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသားဦးေရ (၃၇၄)ေယာက္ျဖင့္စတင္ခဲ့ကာ (၁၉၇ဝ)ခုႏွစ္တြင္ သံုးသိန္းအထိ တုိးတက္လာခဲ့သည္။ (၁၉၂၆)ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းသာ၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္သာမက ဆရာ၊ ဆရာမ်ားအတြက္ပါ စာေမးပြဲမ်ား က်င္းပေပးခဲ့ပါသည္။ ထုိသုိ႔က်င္းပ၍ ေအာင္ျမင္ေသာသူမ်ားကုိ ဆုေငြမ်ားခ်ီးျမႇင့္၍ ရမွတ္အမ်ားဆုံးျဖင့္ေအာင္ျမင္သူကုိ ေရႊတံဆိပ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေပးခဲ့ပါသည္။
(၁၉၇၁)ခုႏွစ္မွ (၁၉၇၉)ခုႏွစ္အထိ အစုိးရက စာေမးပြဲမ်ားကုိ က်င္းပေပးခဲ့ၿပီး (၁၉၇၉)ခုႏွစ္တြင္ YMBAအသင္းသုိ႔ ျပန္လည္ေပးအပ္ခဲ့ကာ က်င္းပေစခဲ့ပါသည္။ ထုိသုိ႔က်င္းပၿပီး အတန္းအသီးအသီးတြင္ ထူးခြၽန္ေသာေက်ာင္းသား သံုးေယာက္စီကုိ ဘိုရဲလား(Borella)ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ႐ုံးခ်ဳပ္တြင္ ျပန္လည္ယွဥ္ၿပိဳင္ေစကာ အမွတ္အမ်ားဆံုးရသူမ်ားကုိ အသင္း၏ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔တြင္ ဆုမ်ားခ်ီးျမႇင့္ေပးပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ထုိသုိ႔အသင္းအဖြဲ႕က သင္တန္းမ်ားႏွင့္ စာေမးပြဲမ်ားကို က်င္းပေပးေနစဥ္ အစုိးရဘက္ကလည္း စာေရးကိရိယာမ်ား၊ အဝတ္အစားမ်ား ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ ေမးခြန္းလႊာမ်ား ထုတ္ေပးျခင္း၊ ေအာင္လက္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးျခင္း၊ Sunday Dhamma Schoolကုိ (၆)တန္းအဆင္႔မွ (၁၂)တန္းအဆင့္အထိ စာေမးပြဲမ်ားကုိ အစုိးရလက္ေအာက္ခံ သာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာန၌ က်င္းပေပးျခင္းတို႔ျဖင့္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ကူညီေပးခဲ႔သည္။
(၂ဝဝ၇)ခုႏွစ္တြင္စ၍ ယခုအခ်ိန္ထိ အစုိးရသာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာနက (၆)တန္းမွ (၁၀)တန္းအထိ သင္တန္းမ်ားအတြက္ စာေမးပြဲမ်ားကုိ ႏွစ္စဥ္က်င္းပေပးလ်က္ ရွိသည္။ (၁၁)တန္းႏွင့္(၁၂)တန္း စာေမးပြဲမ်ားကုိမႈ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနက က်င္းပေပးသည္မဟုတ္ဘဲ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက က်င္းပေပးပါသည္။ (၁၁)တန္းႏွင့္(၁၂)တန္း ေအာင္ျမင္ၿပီးသူမ်ားကုိ သီရိဇယ၀ဒနပူရတကၠသုိလ္ (University of Sri Jayawardanapura)သုိ႔ တိုက္႐ုိက္တက္ခြင့္ရႏိုင္ေအာင္လည္း စီစဥ္ေပးထားပါသည္။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ျခင္းသည္ ဗုဒၶတရာေတာ္မ်ားႏွင့္အညီ ယဥ္ေက်းေသာ ေခတ္မီလူ႕ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစေရးအတြက္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိသင္တန္းမ်ား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးေၾကာင့္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္ထိေတြ႕ဆက္ဆံခြင့္ရကာ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေကာင္းစြာသေဘာေပါက္ နားလည္လာၾကသည္။ ထုိသုိ႔ နားလည္လာသည့္အေလ်ာက္ ယဥ္ေက်းေသာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္လာၾကပါသည္။ ယဥ္ေက်းေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္လာသျဖင့္လည္း ရာဇဝတ္မူမ်ား နည္းပါးလာသည္။ ထုိသို႔ရာဇဝတ္မႈမ်ား နည္းပါးလာသည့္အတြက္ ေအးခ်မ္းသာယာေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ပါ ရပ္တည္လာႏုိင္ပါသည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ား၏ အဆံုးအမမ်ားေအာက္တြင္ ႀကီးျပင္းလာၾကေသာေၾကာင့္ သားဆုိးသမီးဆုိးမ်ား ျဖစ္မလာႏုိင္ပါ။ သားဆုိးသမီးဆုိးမ်ားမွကင္းေသာ မိဘမ်ားျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္လည္း စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ ပုိင္ဆုိင္လာရပါသည္။ သားဆုိးသမီးဆုိးမ်ားမျဖစ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးသည့္အတြက္လည္း သားသမီးရွင္မိဘမ်ားမွ သာသာနာေတာ္အား အတုံ႔အလွည့္အားျဖင့္ ေစာင္႔ေရွာက္ၾကေသာေၾကာင့္ သာသနာလည္း စည္ပင္ျပန္႔ပြားလာရပါသည္။
ဗုဒၶသာသနာ မကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္၊ သာသနာတုိးပြားစည္ပင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အဓိကတာဝန္ရွိသူမ်ားမွာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္စပ္ေသာ သေဘာတရားမ်ားကုိ သင္ၾကားေပးထားသည့္အတြက္ လူဝတ္ေၾကာင္မ်ားကလည္း ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ဘာသာေရးကုိ ေကာင္းမြန္စြာနားလည္ၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္း စီးပြားေရးၾကပ္တည္္းမႈ စသည့္အေျခအေနမ်ားတြင္ ဘာသာျခားတို႔က ဆြဲေဆာင္သိမ္းသြင္းလာပါက ဘာသာေျပာင္းသြားၾကသည္ဟု သိပ္မၾကားရေပ။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးတို႔မွာ မ်ားျပားလွပါသည္။ အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းသည္ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ား၏ အဆံုးအမေအာက္တြင္ ယဥ္ေက်းေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ရွိေပသည္။ “အပင္စိုက္လွ်င္ အသီးကုိ စားရအံ့’’ဆုိသကဲ့သုိ႔ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ မ်ိဳးဆက္သစ္တို႔သည္လည္း ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးမားေသာ ေရွးဘိုးဘြားတုိ႔ စုိက္ပ်ိဳးခဲ့သည့္ ယဥ္ေက်းမႈအသီးအပြင့္မ်ားကုိ စားသံုးေနရသည္ဟုဆုိလွ်င္ မွားမည္မဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကုိ ၾကည္ညိဳျမတ္ႏုိးေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ၊ ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္းမ်ား အားလံုးတုိ႔သည္ တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္း (Sunday Dhamma School)မ်ား ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္လွပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
အရွင္ရာဇိႏၵာလကၤာရမွ သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားထုတ္ေ၀ေသာ တတိယအႀကိမ္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းတြင္ ေရးသားတင္ျပထားသည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။
တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ထုတ္ေ၀သည့္ဤေဆာင္းပါးနဲ႔တကြ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုစံ၊ ထင္ရွားေသာ သာသနာ့သမုိင္း၀င္မ်ားနဲ႔၊ ေစတီပုထုိး၊ သာသနာ့အေဆာက္အဦးမ်ား၊ ေက်ာင္းသားဘ၀ဟာသမ်ား၊ သီရိလကၤာတကၠသုိလ္မ်ားအေၾကာင္း၊ သီရိလကၤာပညာသင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ ဘ၀အေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္စာေဆာင္းပါးမ်ားစသည့္ သုတ၊ ရသ၊ ကဗ်ာတုိ႔စံုလင္စြာျဖင့္ သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား ေရးသားထားၾကတဲ့ လကၤာတမန္မဂၢဇင္းကုိ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ား အားေပး၀ယ္ယူျခင့္ျဖင့္ မိမိတုိ႔မွာ အသိပညာဗဟုသုတရတဲ့အျပင္ ေနာက္ႏွစ္ေတြမွာ ထုတ္ေ၀ဖုိ႔အတြက္ စာအုပ္ဓမၼဒါနအျဖစ္လည္း လွဴဒါန္းရာေရာက္တာမုိ႔ မ်က္ေမွာက္အတြက္ေရာ၊ သံသရာအတြက္ပါအက်ိဳးမ်ားေစသည့္ ဤလကၤတမန္မဂၢဇင္းကုိ ေအာက္ပါေနရာမ်ားတြင္ ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္ပါေၾကာင္း ေစတနာျဖင့္ လမ္းညႊန္ေပးလုိက္ပါတယ္။ ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္သည့္ေနရာမ်ားမွာ
ဗဟန္းသံုးထပ္ေက်ာင္း၊ ဗဟန္း(၃)လမ္းမွတ္တိုင္၊ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ႏွင့္ ရန္ကုန္သာသနာ့တကၠသုိလ္တြင္လည္း ၀ယ္ယူရႏုိင္ပါတယ္။ ဒါျပင္ ေဖဖ၀ါရီလတြင္လည္း မန္းေလးသာသနာ့တကၠသုိလ္သုိ႔ ျဖန္႔ခ်ီေပးပါဦးမယ္။ အုပ္ေရ(၁၅၀၀)သာ ထုတ္ေ၀ထားပါတယ္။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံသည္ ႏွစ္ေပါင္းေလးရာေက်ာ္မွ် ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕တို႔၏လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္ခဲ့ရ၏။ ထိုအေတာအတြင္း ဗုဒၶသာသနာေရာင္ဝါမွာလည္း အလြန္ေမွးမွိန္ခဲ့ရ၏။ (၁၅ဝ၅)ခုႏွစ္တြင္ ေပၚတူဂီတို႔လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္၍ (၁၆၅၆)ခုႏွစ္တြင္ ဒတ္ခ်္တို႔၏ သိမ္းပိုက္ျခင္းကိုခံရသည္။ (၁၈၁၅)ခုႏွစ္မွ လြပ္လပ္ေရးရခ်ိန္ (၁၉၄၈)ခုႏွစ္အထိ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္တြင္ ရွိေနခဲ့သည္။ ဒတ္ခ်္တို႔ သိမ္းပိုက္သည္မွစ၍ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳမ်ား ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ အလုံးအရင္းႏွင့္ ဝင္ေရာက္လာကာ ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးကို ဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္ထားၾကေလသည္။ ထို႔ေနာက္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း (၂၁ဝဝ)ခန္႔၊ ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး လက္ထက္ကတည္းက ႏိုင္ငံေတာ္အားလပ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ Poy Day(ဥပုသ္ေန႔)ကို မ်က္ကြယ္ျပဳကာ တနဂၤေႏြေန႔ကို အားလပ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေလသည္။ ထိုမွ်မကေသး ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအေပၚတြင္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာကာ ကေလးငယ္မ်ားမွာလည္း ခရစ္ယာန္ ကက္သလစ္စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသို႔ မျဖစ္မေနတက္ေရာက္ရေလသည္။ ဤသို႔ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈမ်ားသည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဓမၼေက်ာင္းမ်ား ထြန္းကားတိုးတက္လာျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။ Sunday Schoolဟုဆိုလုိက္လွ်င္ ကမၻာအရပ္ရပ္၌ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးေက်ာင္းမ်ားကိုသာ လူသိမ်ားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ပင္ က်င္းပသည္မွန္ေသာ္လည္း အမ်ားသိ Sunday Schoolႏွင့္ ကြဲျပားမႈရွိေစရန္ Dhamma Schoolဟု ဗုဒၶဘာသာအတြက္ ပိုမိုထင္ရွားေသာ အမည္တစ္မ်ိဳးျဖင့္ ေခၚဆိုျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ (ဤေဆာင္းပါးတြင္မႈ အဆုိပါအမည္ႏွစ္မ်ိဳးကုိေပါင္း၍ Sunday Dhamma Schoolဟု ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲထားသည။္)
သီရိလကၤာႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၶသာသနာတြင္ ေထရဝါဒပိဋကတ္ကုိ ေပထက္အကၡရာတင္ရာတြင္ ပထမဆံုး၊ သာသနာ့အလံျဖစ္ေပၚဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ပထမဆံုး၊ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔ကုိ တစ္ကမၻာလံုးတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ျဖစ္သည့္ အားလပ္ရပ္အျဖစ္သတ္မွတ္ေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္း အဦးဆံုး၊ အ႒ကထာမ်ားကုိ မိမိကုိယ္ပုိင္ဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆုိရာတြင္လည္း အရင္ဦးဆံုး၊ သီဟုိဠ္ဘာသာမွ မဂဓ(ပါဠိ)ဘာသာကုိ ျပန္ဆုိရာတြင္လည္း အေျခခ်ရာေနရာ စသည္၊စသည္ျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာေလာကတြင္ ေလးစားေလာက္ဖြယ္ သမုိင္းေၾကာင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားေစရန္ အစအမြန္အုတ္ျမစ္ကို အခုိင္အမာ ခ်ခဲ့ၾကသူမ်ားမွာလည္း သီရိလကၤာသာသနာျပဳမ်ားပင္ျဖစ္ေလသည္။ ေထရဝါဒႏုိင္ငံမ်ားတြင္လည္း ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ားကဲ့သုိ႔ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းကုိ သင္ၾကားေပးေသာ ပထမဆံုးႏုိင္ငံသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံပင္ ျဖစ္ေနျပန္ပါသည္။
ထုိသုိ႔ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အဦးအစ အုတ္ျမစ္မ်ားခ်ခဲ့ေသာ တုိင္းျပည္တြင္ တိုင္းတစ္ပါးသား ကိုလိုနီတုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈသည္လည္း အျခားေသာေထရဝါဒတုိင္းျပည္မ်ားႏွင့္မတူ တစ္မူထူးျခားစြာ ရာစုႏွစ္ေလးခုေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ တုိင္းတစ္ပါးသားတုိ႔၏လက္ေအာက္ သုိ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက်ေရာက္ခဲ့ရေသာ္လည္း သီဟိုဠ္ျပည္သူတို႔၏ ဘာသာေရးအသိပညာမွာ တိမ္ေကာပေပ်ာက္သြားျခင္း မရွိခဲ့သည့္အျပင္ ပုိမုိ၍ခိုင္မာေနသကဲ့သုိ႔ပင္ ျဖစ္ေနပါသည္။ ထုိသုိ႔ ျဖစ္ေနရသည္မွာ ဤႏိုင္ငံတြင္ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔အား ဗဟုိျပဳၿပီး အသင္းအဖြဲ႕ကုိ ဗဟုိမျပဳေသာ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈ သင္တန္းမ်ားကုိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတုိင္းတြင္ Sunday Dhamma Schoolအျဖစ္ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိ တနဂၤေႏြဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမွာ အားရဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း မိမိတုိ႔ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ သင္တန္းသူသင္တန္းသား ဗုဒၶဘာသာ ရင္ေသြးကေလးမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေလ့ရွိၿပီး သင္တန္းမ်ားကုိ မနက္(၈)နာရီမွ (၁၂)နာရီအထိ သင္ၾကားေပးေလ့ရွိပါသည္။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းတြင္ သင္ၾကားေသာဘာသာရပ္မ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသာျဖစ္ၿပီး ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဆင္ဟာလဘာသာစကားျဖင့္ သင္ၾကားေပးသည္။ ဆင္ဟာလဘာသာစကားမတတ္ေသာ အခ်ိဳ႕ ဆင္ဟာလကျပား ကေလးငယ္မ်ား အတြက္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားျဖင့္ သင္ၾကားေပးၾကေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားလည္းရွိပါသည္။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ားအတြက္ သီရိလကၤာအစုိးရက ျပ႒ာန္းထားေသာစာအုပ္မ်ားမွာ (၁)တန္းမွ (၁ဝ)တန္းအထိ (၁)တန္းလွ်င္ တစ္အုပ္က်စီျဖင့္ (၁ဝ)အုပ္၊ (၁၁)တန္းႏွင့္ (၁၂)တန္းတုိ႔အတြက္ (၄)အုပ္စီျဖင့္ (၈)အုပ္ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရမွ တရားဝင္ျပ႒ာန္းထားေသာ စာအုပ္မ်ားတြင္ ပထမတန္းႏွင့္ စတုတၴတန္းအတြက္သာ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ရွိပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အတန္းစုံအတြက္ အျခားပုဂၢလိကစာေရးဆရာမ်ား အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားေသာစာအုပ္မ်ားမွာ မ်ားစြာရွိပါသည္။ ဤတနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းကုိ သီရိလကၤာသားတုိ႔က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ ပထမဆုံးသင္တန္းကုိ အေမရိကန္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ဟင္နရီ စတီးလ္ ေအာ္လေကာ့တ္ (Colonel Henry Steele Olcott)ဆုိသူက (၁၈၈၆)ခုႏွစ္၊ ေဂါလ္ၿမိဳ႕ ဝိဇယာနႏၵပရိေဝနစာသင္တိုက္ (Vijayananda Pirivena)တြင္ စတင္ဖြင့္လွစ္ သင္ၾကားခဲ့သည္။ ပထမဦးဆုံး စာေမးပြဲက်င္းပေရးအဖြဲ႕ (Examination Syndicate)ကုိ ပထမဆုံး ဗုဒၶဘာသာေကာလိပ္ျဖစ္ေသာ အာနႏၵာေကာလိပ္၏ဥကၠ႒ Mr.C. W Leadbeaterက ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ထိုအဖြဲ႕တြင္ ထင္ရွားေသာဆရာေတာ္မ်ားမွာ Dodanduwe Piyaratanaႏွင့္ Koratota Sobitaတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
အေစာပုိင္းႏွစ္မ်ားတြင္ စာေမးပြဲမ်ားကုိ အစုိးရက ဦးေဆာင္က်င္းပေပးျခင္း မရွိေပ။ (၁၉၂ဝ-၂၁)ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ (၁၉၇ဝ)ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း(၅ဝ)တုိင္ YMBA အသင္းႀကီးက မိမိတုိ႔အသင္းသုိ႔ စာရင္းေပးသြင္း လာေသာ ေက်ာင္းမ်ားမွ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ က်င္းပေပးခဲ့သည္။ ထုိ (၁၉၂ဝ-၂၁)ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းေပါင္း(၂၇)ေက်ာင္း စာရင္းေပးသြင္းခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသားဦးေရ (၃၇၄)ေယာက္ျဖင့္စတင္ခဲ့ကာ (၁၉၇ဝ)ခုႏွစ္တြင္ သံုးသိန္းအထိ တုိးတက္လာခဲ့သည္။ (၁၉၂၆)ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းသာ၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္သာမက ဆရာ၊ ဆရာမ်ားအတြက္ပါ စာေမးပြဲမ်ား က်င္းပေပးခဲ့ပါသည္။ ထုိသုိ႔က်င္းပ၍ ေအာင္ျမင္ေသာသူမ်ားကုိ ဆုေငြမ်ားခ်ီးျမႇင့္၍ ရမွတ္အမ်ားဆုံးျဖင့္ေအာင္ျမင္သူကုိ ေရႊတံဆိပ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေပးခဲ့ပါသည္။
(၁၉၇၁)ခုႏွစ္မွ (၁၉၇၉)ခုႏွစ္အထိ အစုိးရက စာေမးပြဲမ်ားကုိ က်င္းပေပးခဲ့ၿပီး (၁၉၇၉)ခုႏွစ္တြင္ YMBAအသင္းသုိ႔ ျပန္လည္ေပးအပ္ခဲ့ကာ က်င္းပေစခဲ့ပါသည္။ ထုိသုိ႔က်င္းပၿပီး အတန္းအသီးအသီးတြင္ ထူးခြၽန္ေသာေက်ာင္းသား သံုးေယာက္စီကုိ ဘိုရဲလား(Borella)ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ႐ုံးခ်ဳပ္တြင္ ျပန္လည္ယွဥ္ၿပိဳင္ေစကာ အမွတ္အမ်ားဆံုးရသူမ်ားကုိ အသင္း၏ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔တြင္ ဆုမ်ားခ်ီးျမႇင့္ေပးပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ထုိသုိ႔အသင္းအဖြဲ႕က သင္တန္းမ်ားႏွင့္ စာေမးပြဲမ်ားကို က်င္းပေပးေနစဥ္ အစုိးရဘက္ကလည္း စာေရးကိရိယာမ်ား၊ အဝတ္အစားမ်ား ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ ေမးခြန္းလႊာမ်ား ထုတ္ေပးျခင္း၊ ေအာင္လက္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးျခင္း၊ Sunday Dhamma Schoolကုိ (၆)တန္းအဆင္႔မွ (၁၂)တန္းအဆင့္အထိ စာေမးပြဲမ်ားကုိ အစုိးရလက္ေအာက္ခံ သာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာန၌ က်င္းပေပးျခင္းတို႔ျဖင့္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ကူညီေပးခဲ႔သည္။
(၂ဝဝ၇)ခုႏွစ္တြင္စ၍ ယခုအခ်ိန္ထိ အစုိးရသာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာနက (၆)တန္းမွ (၁၀)တန္းအထိ သင္တန္းမ်ားအတြက္ စာေမးပြဲမ်ားကုိ ႏွစ္စဥ္က်င္းပေပးလ်က္ ရွိသည္။ (၁၁)တန္းႏွင့္(၁၂)တန္း စာေမးပြဲမ်ားကုိမႈ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနက က်င္းပေပးသည္မဟုတ္ဘဲ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက က်င္းပေပးပါသည္။ (၁၁)တန္းႏွင့္(၁၂)တန္း ေအာင္ျမင္ၿပီးသူမ်ားကုိ သီရိဇယ၀ဒနပူရတကၠသုိလ္ (University of Sri Jayawardanapura)သုိ႔ တိုက္႐ုိက္တက္ခြင့္ရႏိုင္ေအာင္လည္း စီစဥ္ေပးထားပါသည္။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ျခင္းသည္ ဗုဒၶတရာေတာ္မ်ားႏွင့္အညီ ယဥ္ေက်းေသာ ေခတ္မီလူ႕ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစေရးအတြက္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိသင္တန္းမ်ား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးေၾကာင့္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္ထိေတြ႕ဆက္ဆံခြင့္ရကာ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေကာင္းစြာသေဘာေပါက္ နားလည္လာၾကသည္။ ထုိသုိ႔ နားလည္လာသည့္အေလ်ာက္ ယဥ္ေက်းေသာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္လာၾကပါသည္။ ယဥ္ေက်းေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္လာသျဖင့္လည္း ရာဇဝတ္မူမ်ား နည္းပါးလာသည္။ ထုိသို႔ရာဇဝတ္မႈမ်ား နည္းပါးလာသည့္အတြက္ ေအးခ်မ္းသာယာေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ပါ ရပ္တည္လာႏုိင္ပါသည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ား၏ အဆံုးအမမ်ားေအာက္တြင္ ႀကီးျပင္းလာၾကေသာေၾကာင့္ သားဆုိးသမီးဆုိးမ်ား ျဖစ္မလာႏုိင္ပါ။ သားဆုိးသမီးဆုိးမ်ားမွကင္းေသာ မိဘမ်ားျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္လည္း စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ ပုိင္ဆုိင္လာရပါသည္။ သားဆုိးသမီးဆုိးမ်ားမျဖစ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးသည့္အတြက္လည္း သားသမီးရွင္မိဘမ်ားမွ သာသာနာေတာ္အား အတုံ႔အလွည့္အားျဖင့္ ေစာင္႔ေရွာက္ၾကေသာေၾကာင့္ သာသနာလည္း စည္ပင္ျပန္႔ပြားလာရပါသည္။
ဗုဒၶသာသနာ မကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္၊ သာသနာတုိးပြားစည္ပင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အဓိကတာဝန္ရွိသူမ်ားမွာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္စပ္ေသာ သေဘာတရားမ်ားကုိ သင္ၾကားေပးထားသည့္အတြက္ လူဝတ္ေၾကာင္မ်ားကလည္း ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ဘာသာေရးကုိ ေကာင္းမြန္စြာနားလည္ၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္း စီးပြားေရးၾကပ္တည္္းမႈ စသည့္အေျခအေနမ်ားတြင္ ဘာသာျခားတို႔က ဆြဲေဆာင္သိမ္းသြင္းလာပါက ဘာသာေျပာင္းသြားၾကသည္ဟု သိပ္မၾကားရေပ။
တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးတို႔မွာ မ်ားျပားလွပါသည္။ အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းသည္ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ား၏ အဆံုးအမေအာက္တြင္ ယဥ္ေက်းေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ရွိေပသည္။ “အပင္စိုက္လွ်င္ အသီးကုိ စားရအံ့’’ဆုိသကဲ့သုိ႔ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ မ်ိဳးဆက္သစ္တို႔သည္လည္း ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးမားေသာ ေရွးဘိုးဘြားတုိ႔ စုိက္ပ်ိဳးခဲ့သည့္ ယဥ္ေက်းမႈအသီးအပြင့္မ်ားကုိ စားသံုးေနရသည္ဟုဆုိလွ်င္ မွားမည္မဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကုိ ၾကည္ညိဳျမတ္ႏုိးေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ၊ ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္းမ်ား အားလံုးတုိ႔သည္ တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္း (Sunday Dhamma School)မ်ား ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္လွပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
အရွင္ရာဇိႏၵာလကၤာရမွ သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားထုတ္ေ၀ေသာ တတိယအႀကိမ္ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းတြင္ ေရးသားတင္ျပထားသည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။
တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ထုတ္ေ၀သည့္ဤေဆာင္းပါးနဲ႔တကြ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုစံ၊ ထင္ရွားေသာ သာသနာ့သမုိင္း၀င္မ်ားနဲ႔၊ ေစတီပုထုိး၊ သာသနာ့အေဆာက္အဦးမ်ား၊ ေက်ာင္းသားဘ၀ဟာသမ်ား၊ သီရိလကၤာတကၠသုိလ္မ်ားအေၾကာင္း၊ သီရိလကၤာပညာသင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ ဘ၀အေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္စာေဆာင္းပါးမ်ားစသည့္ သုတ၊ ရသ၊ ကဗ်ာတုိ႔စံုလင္စြာျဖင့္ သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား ေရးသားထားၾကတဲ့ လကၤာတမန္မဂၢဇင္းကုိ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ား အားေပး၀ယ္ယူျခင့္ျဖင့္ မိမိတုိ႔မွာ အသိပညာဗဟုသုတရတဲ့အျပင္ ေနာက္ႏွစ္ေတြမွာ ထုတ္ေ၀ဖုိ႔အတြက္ စာအုပ္ဓမၼဒါနအျဖစ္လည္း လွဴဒါန္းရာေရာက္တာမုိ႔ မ်က္ေမွာက္အတြက္ေရာ၊ သံသရာအတြက္ပါအက်ိဳးမ်ားေစသည့္ ဤလကၤတမန္မဂၢဇင္းကုိ ေအာက္ပါေနရာမ်ားတြင္ ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္ပါေၾကာင္း ေစတနာျဖင့္ လမ္းညႊန္ေပးလုိက္ပါတယ္။ ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္သည့္ေနရာမ်ားမွာ
ဗဟန္းသံုးထပ္ေက်ာင္း၊ ဗဟန္း(၃)လမ္းမွတ္တိုင္၊ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ႏွင့္ ရန္ကုန္သာသနာ့တကၠသုိလ္တြင္လည္း ၀ယ္ယူရႏုိင္ပါတယ္။ ဒါျပင္ ေဖဖ၀ါရီလတြင္လည္း မန္းေလးသာသနာ့တကၠသုိလ္သုိ႔ ျဖန္႔ခ်ီေပးပါဦးမယ္။ အုပ္ေရ(၁၅၀၀)သာ ထုတ္ေ၀ထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment